99-400 Łowicz, Nowy Rynek

Jeden z trzech zachowanych w pierwotnej formie trójkątnych rynków w Europie (obok Bonn i Paryża). Został utrwalony na rycinie G. Brauna i F. Hogenberga z dzieła „Civitatis Orbis Terrarium” z 1608 r. Na rynku stał późnogotycki ratusz z pięciokondygnacyjną wieżą wzniesiony w 1539 r. Blisko sto lat później wieża runęła na niszcząc budynek bezpowrotnie. Zgodnie z legendą katastrofa miała mieć związek ze spaleniem na stosie kobiety oskarżonej o czary.

Przez wieki plac pełnił funkcję targowiska miejskiego, a odchodzące od niego ulice stanowiły zaplecze targowe w formie kramów rzemieślniczych (ul. Zduńska, Bielawska i Piotrkowska – obecnie Stanisławskiego) i jatek rzeźniczych (ul. Nowomiejska – obecnie Kozia). Na uwagę zasługują murowane kamieniczki z XVI i XVII w. W 1939 r. południowa pierzeja rynku uległa zniszczeniu w wyniku działań wojennych.

W okresie okupacji hitlerowskiej część Nowego Rynku włączono do getta żydowskiego (1940-1941). Po 1945 r. plac pełnił rolę targowiska miejskiego – głównego placu handlowego Łowicza. W latach 50-tych XX w. został zrekultywowany i przekształcono go w park miejski. Prowadzone w latach 90-tych prace wykopaliskowe doprowadziły do degradacji rynku (zlikwidowano fontannę, rozebrano nawierzchnię i ciągi komunikacyjne).

W 2007 roku Nowy Rynek w Łowiczu otrzymał prestiżową nagrodę Towarzystwa Urbanistów Polskich w kategorii „Zrewitalizowana przestrzeń publiczna”.

Podstawą prac, prowadzonych w latach 2005-2006 był miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia Łowicza obejmujący teren Nowego Rynku w całości. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane dzięki specjalnie pozyskanym środkom: w 75% z Unii Europejskiej (w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego), w 10% z Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej oraz w 15% ze środków własnych Łowicza.

Plac wykonano z kostki granitowej, w centrum zlokalizowano fontannę w pobliżu której wyodrębniono usytuowanie dawnego ratusza. W części północnej placu znajduje się odrestaurowany pomnik ku czci Powstańców 1863 r. Nowy Rynek, który zachował średniowieczny układ urbanistyczny, został przywrócony mieszkańcom Łowicza i stanowi jedną z ciekawszych atrakcji turystycznych regionu i województwa. Jego otwarcie zbiegło się z obchodami 870-lecia miasta.