(+48) 46 837 39 28

(+48) 46 837 36 63

Skrzydło pd. z kaplicą Boromeusza 1689-1701
Skrzydła pn. wsch. i zach. 1705 - 1730

Łowicz

99-400 Łowicz
ul. Stary Rynek 5/7

województwo łódzkie
powiat łowicki
gmina Miasto Łowicz

Nr i data wpisu do rejestru zabytków
144/120 z dnia 19.08.1967 r.

Lidia Lamcha na zlecenie Urzędu Miejskiego w Łowiczu
listopad 2012

Ekspozycje stałe:

• sztuka baroku w Polsce – w kaplicy pw. Św. Karola Boromeusza, prezentacja obiektów sztuki sakralnej i świeckiej XVII i XVIII w;
• dzieje Łowicza i regionu min. kolekcja portretów trumiennych, pamiątki z powstań narodowych, militaria XIV – XX w;
• sztuka ludowa Księżaków łowickich – prezentacja tkanin i strojów ludowych, wycinanek i innej plastyki dekoracyjnej;
• ceramika artystyczna Hanny Główczewskiej – ekspozycja współczesnej ceramiki użytkowej, dekoracyjnej i rzeźby ceramicznej z lat 50-60 XX wieku;
• współcześni malarze łowiccy – sylwetki najwybitniejszych plastyków z Łowicza, żyjących w XIX – XX wieku m. in Z. Pągowski, R. Artymowski;
• miniskansen – ekspozycja plenerowa udostępniana od maja do października (dwie zagrody wiejskie z XVIII i XIX w. z terenu dawnego Księstwa Łowickiego);

Wystawy czasowe

• ekspozycje prezentujące sztukę dawną i współczesną, twórczość amatorską i profesjonalną;
• oferta edukacyjna – lekcje muzealne z zakresu etnografii, historii i historii sztuki.

Oferta dla szkół - lekcje muzealne:
W Muzeum w Łowiczu zespół pracowników merytorycznych w składzie: Magdalena Bartosiewicz - etnograf, Anna Kośmider — archeolog, Marzena Kozanecka-Zwierz - historyk sztuki, prowadzą zajęcia edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.

Tematyka zajęć jest związana z następującymi dziedzinami: historia miasta i regionu, archeologia, etnografia Księstwa Łowickiego, historia sztuki (szczegółowe opisy realizowanych tematów znajdują się w załączonych informatorach). Dzięki urozmaiceniu tematów oraz dostosowaniu ich do programu szkolnego ilość lekcji z roku na rok wzrasta. Lekcje mają charakter wykładu, podczas którego uczniowie poznają ekspozycję muzealną, a ponadto mogą dotknąć wybranych eksponatów, np. na lekcji:

• „Cechy, gildie i bractwa - dawne rzemiosło łowickie” prezentowane są wyroby rzemieślnicze i narzędzia;
• „Skarby w ziemi ukryte (pradzieje ziemi łowickiej)” prezentowane są narzędzia krzemienne, ceramika, broń z różnych epok;
• „Broń i sztuka wojenna w Polsce" prezentowane są militaria;
• „Łowicz w czasie „potopu” szwedzkiego” prezentowane są militaria z epoki;
• „Moda z malowanej skrzyni” - dzieci mogą się przebrać w strój ludowy. Dla młodszych grup wiekowych prowadzone są dodatkowo zajęcia plastyczne związane
z tematem.

Lekcje „Jak to ze lnem było” i „Wesele łowickie” są związane z pokazem filmu video, a „Style w architekturze od X do XIX w.” z pokazem slajdów. Szczególny charakter mają zajęcia dotyczące wycinanki łowickiej. Lekcja ta zaczyna się krótkim wykładem o historii wycinanki, następnie zaś odbywają się zajęcia praktyczne z zaproszoną wycinankarką, która uczy dzieci sztuki wycinania.

Z lekcji muzealnych korzystają nie tylko dzieci i młodzież ze szkół łowickich czy z najbliższych okolic Łowicza (np. ze szkół w Skaratkach, Domaniewicach, Niedźwiadzie, Jamnie, Zdunach, Bielawach, Bobrownikach, Zielkowicach, Kocierzewie, Dzierzgówku, Popowie), ale również z dalszych miejscowości (np.: Głowno, Sochaczew, Skierniewice, Żyrardów, Brzeziny, Rawa Mazowiecka, Ożarów, Piastów, Łódź, Legionowo, Warszawa). Ponadto każdego roku na zajęcia praktyczne z zakresu kultury ludowej, przyjeżdżają studenci etnologii Uniwersytetu Łódzkiego.

Skansen w Maurzycach
Położony w odległości ok. 7 km. Od Łowicza, przy trasie Warszawa – Poznań i przystanku kolejowym Niedźwiada, od końca lat 70-tych gromadzi zabytki architektury ludowej z terenu dawnego Księstwa Łowickiego. Udostępniony do zwiedzania w połowie lat 80-tych.

Obecnie w skansenie znajduje się 35 obiektów, które zlokalizowane są wg planu zakładającego ukazanie dwóch układów przestrzennych: tzw. starej wsi, występującej do polowy XIX w., o kształcie zbliżonym do owalnicy oraz nowej wsi – „ulicówki”, powszechnej od II poł. XIX w. Według tych założeń usytuowano gospodarstwa (budynki mieszkalne, inwentarskie i składowe), prezentując w nich charakterystyczne dla wspomnianych okresów wyposażenie wnętrz i sposoby ich dekoracji.

Uzupełnieniem gospodarstw w skansenie są przykłady tzw. małej architektury (kapliczki przydrożne, studnie, piec chlebowy), a także budynki związane z rzemiosłem i życiem społecznym wsi: kuźnia, karczma, wiatrak, szkoła. Wiatrak „koźlak” reprezentuje typ powszechny w XIX i na początku XX w. Jego część napędową stanowiły śmigi osadzone pod dachem. Trzon budynku stanowił tzw. kozioł, dzięki któremu w zależności od kierunku wiatru, wiatrak można było obracać za pomocą „dyszla”.

W sezonie 2007 w Skansenie odbywa się również III edycja programu „Tradycja”. Jego celem jest przybliżenie szerszej publiczności zanikających dziedzin rzemiosła i twórczości ludowej charakterystycznych dla Regionu Łowickiego. Od 12 kwietnia do 10 października odbywają się prezentacje z zakresu garncarstwa, wikliniarstwa, hafciarstwa, wycinankarstwa. Osoby prowadzące pokazy zapoznają zwiedzających z narzędziami wykorzystywanymi przez rzemieślników i artystów wiejskich oraz demonstrują proces powstawania wytworów rzemiosła i sztuki ludowej.

Zwiedzający mogą spróbować swoich sił w toczeniu naczyń na kole garncarskim, wyplataniu wiklinowych koszy czy wykonywaniu haftów i wycinanek. Pokazy odbywają się codziennie w godz. 9 – 16.

Niedaleko skansenu znajduje się most na Słudwi, zabytek klasy „0”. Pierwszy na świecie most drogowy spawany wg proj. Inż. Stefana Bryły.