Jeśli chcesz aby Twoje dziecko przeżyło przygodę życia, poznało nowych przyjaciół na lata, pięknie i szlachetnie rozwijało swoje umiejętności wokalne i taneczne, to propozycja jest dla ciebie! Warto zostać członkiem tego zespołu!

Zarys historii Dziecięco-Młodzieżowego Zespołu Ludowego „Koderki”.

Geneza powstania, obecnie działającego Dziecięco–Młodzieżowego Zespołu Ludowego „Koderki” sięga 1957 roku i ściśle wiąże się z działalnością Dziecięcego Zespołu Pieśni i Tańca „Budowlani” powstałego przy Łowickim Przedsiębiorstwie Budowalnym. Choreografem zespołu był wówczas Piotr Cecha, a kierownikiem i kronikarzem zespołu Tadeusz Peńsko. 31 maja 1977 roku zespół „Budowlani” przeszedł pod opiekę Spółdzielni Mieszkaniowej w Łowiczu. Wspierała go w tym czasie również Polska Spółdzielnia Spożywców „Społem”. Po przejściu pod skrzydła ŁSM została zmieniona nazwa zespołu.

Od tej pory określany był jako Zespół Pieśni i Tańca przy Spółdzielni Mieszkaniowej w Łowiczu. Opiekę nad zespołem powierzono Annie Dąbrowskiej. Choreografem był nadal Piotr Cecha. W 1978 roku Piotr Cecha, ze względu na stan zdrowia zrezygnował z dalszego prowadzenia zespołu. Kierownictwo artystyczne na krótką chwilę powierzono muzykowi Stefanowi Winnickiemu. Z początkiem 1980 roku, działalność zespołu została na chwilę zawieszona. Powodem był brak odpowiedniej kadry instruktorskiej.

Mając na uwadze dotychczasowe osiągniecia zespołu Łowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa rozpoczęła poszukiwania osób, które podjęły by się dalszego jego prowadzenia. Udało to się zrobić dopiero, 9 października. Nowymi instruktorami zostali” znakomity choreograf Leszek Woszczyński, choreograf Zespołu Pieśni i Tańca „Anilana” w Łodzi oraz muzyk i organista Jan Petera z Żychlina. Jak się okazało, byli oni jednymi z najlepszych instruktorów w historii zespołu! Jednym z największych osiągnieć zespołu w tym czasie było zdobycie Złotej Jodły na XIII Harcerskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej w Kielcach w 1986 roku.

To właśnie na tym festiwalu zespół wystąpił po raz pierwszy jako Dziecięcy Zespół Pieśni i Tańca „Koderki” z Łowicza. Nazwę wymyśliła Władysława Kuźmiszyn, jedna z mam dzieci tańczących w zespole. Nazwa „Koderki” pochodzi od „kodry” prostokątnej, kolorowej, kwiatowej i tematycznej wycinanki łowickiej. Członkowie zespołu tworzyli w tym czasie również 111 Harcerską Drużynę Artystyczną „Koderki” przy Łowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej, której przewodził Komendant Chorągwi Skierniewickiej Lech Iwanowski.

Pod kierownictwem choreografa Leszka Woszczyńskiego oraz muzyka Jana Petery zespół wspaniale rozwijał się. Wyjeżdżał wielokrotnie za granicę m.in. do Pont-a-Musson i Ventabren we Francji oraz Leningradu (Sankt Petersburgu) w Rosji. „Koderki” zapraszane były na liczne imprezy, przeglądy i festiwale.

Zespołowi grała jedna z najlepszych ówczesnych kapel ludowych w składzie: Andrzej Szymański (akordeon), Józef Kossowski ( skrzypce), Edward Bednarek (klarnet) i Adam Cipiński (bębenek z tralka). Z końcem grudnia 1991 roku „Koderki” przeszły pod opiekę Miejskiego Domu Kultury w Łowiczu, rozpoczynając tym samym, swój nowy rozdział działalności. Placówka mieściła się wówczas w przy ulicy Pijarskiej, w której działało również Kino „Bzura”.

Powodem zmiany patrona zespołu był brak możliwości dalszego prowadzenia zespołu przez Łowicką Spółdzielnię Mieszkaniową, spowodowanymi zmianami ustrojowymi. Na skutek transformacji rynkowej zmieniono statut spółdzielni, który uniemożliwiał dalsze prowadzeni i finansowanie zespołu. Postanowiono przekazać go Miejskiemu Domu Kultury, placówce której głównym celem było prowadzenie działalności społeczno-kulturalnej w Łowiczu. Co ważne, oprócz dobrze uformowanego i zdobywającego sukcesy zespołu ludowego ŁSM przekazała nieodpłatnie MDK również stroje ludowe, które były wykorzystywane w czasie występów, a bez których zespół nie mógłby dalej funkcjonować. W tym czasie pracę z zespołem zakończyli Leszek Woszczyński i Jana Petera.

Nowym choreografem został Bernard Kielak, a instruktorem Jerzy Krystecki. Niestety w tym czasie zauważa się spadek poziomu zespołu. Spowodowane to było odejściem starszej grupy dzieci i długie szkolenie nowej, niezbyt licznej. Po prostu nie było zbyt wielu chętnych aby tańczyć w zespole ludowym. W tym czasie przy MDK zaczął działać zespół tańca współczesnego „Drops” i głównie tam dzieci chciały tańczyć. Skład „Koderek” tworzyło 16 dzieci w wieku od 7 do 13 lat, a „Dropsa” 19 dzieci. Różnica ta, chociaż niewielka w pewien sposób odzwierciedla zainteresowanie dzieci i młodzieży pomiędzy tańcem ludowym, a tańcem współczesnym,

Do najważniejszych osiągnieć „Koderek” tego okresu należy zaliczyć występ, 27 maja 1993 roku w popularnym programie muzycznym dla dzieci i młodzieży „Tęczowy Music Box”. W 1997 roku choreografem zespołu został Marcin Klimczak. Zespół tworzony został od podstaw. Poziom grupy zaczynał wzrastać. Do najważniejszych osiągnieć zespołu w tym czasie należy zaliczyć m.in. w styczniu 1998 roku pierwszą prezentację „Jasełek Łowickich”, autorstwa bp. Józefa Zawitkowskiego w Kinie „Bzura” w Łowiczu. Został on również wielkim przyjacielem zespołu. Spotykał się z nim przy różnych okazjach i wspierał. Zespół występował we Francji, w Hiszpani, w Stanach Zjednoczonych, w Kanadzie oraz we Włoszech. Podczas pobytu we Włoszech „Koderki” spotkały się z Ojcem Świętym Janem Pawłem II w Watykanie.

16 lutego 2001 r. odbyła się premiera płyty pt. „Łowickie granie”, wydanej przez Łowicki Ośrodek Kultury na której znalazło się kilka utworów śpiewanych przez „Koderki”. W 2002 roku kierownikiem zespołu został muzyk Eugeniusz Strychalski. Od 1980 roku dyrektor Społecznego Ogniska Muzycznego w Łowiczu i założyciel Łowickiej Orkiestry Kameralnej a od 1999 roku również Dziecięco–Młodzieżowej Kapeli Ludowej Ziemi Łowickiej. A choreografem Jacek Lewandowski. Był on wybitnym, wieloletnim i doświadczonym choreografem tańca ludowego wielu zespołów.

Swoje 30 letnie doświadczenie zdobywał w Państwowym Zespole Ludowym Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego. Przez wiele lat był konsultantem zespołów folklorystycznych na wielu festiwalach w Polsce, a od 2016 roku pełnił funkcję wojewódzkiego konsultanta zespołów folklorystycznych z ramienia Łódzkiego Domu Kultury. Taniec ludowy był jego pracą i pasją, która wiązała go z wieloma zespołami ludowymi w Polsce i za granicą. Pozom prezentacji „Koderek” był bardzo wysoki. 20 Lipica 2003 roku „Koderki” zajęły I miejsce i po raz drugi sięgnęły po nagrodę główną Złota Jodłę na XXX Międzynarodowym Festiwalu Dzieci i Młodzieży w Kielcach! Zespół koncertował również na Ukrainie, we Francji, w Niemczech, na Węgrzech, w Bułgarii i in.

W 2010 roku wydał płytę z nagraniem „Kolęd i Pastorałek”. Jej wznowienie nastąpiło w 2015 r. W 2012 choreografem zespołu została Katarzyna Polak, znana z prowadzenia Zespołu Pieśni i Tańca „Blichowiacy”. Dzięki jej pracy zespół ten zdobył największe laury i nagrody m.in. trzyletnie członkostwo w organizacji Polskiej Sekcji Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych Festiwali i Sztuki Ludowej C.I.O.F.F. i nagrodę im. Oskara Kolberga, przyznawaną od 1974 roku i honorującą całokształt działalności, a także wyróżniającą wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury ludowej. Posiadała ona bardzo bogate doświadczenie zawodowe w prowadzeniu zespołów i choreografii.

Pierwsza próba „Koderek” z nową choreograf odbyła się, 12 stycznia 2012 roku. Instruktorem śpiewu została Ewa Smerecka. Poziom występów zespołu był bardzo wysoki. Zespołowi obecnie przygrywa znakomita kapela ludowa pod kierownictwem Szymona Mońki (akordeon). Zespół koncertował: na Słowacji (2013), we Francji (2014), w Niemczech i na Węgrzech (2015), w Grecji (2017), na Ukrainie (2018) oraz Macedonii (2019). Członkami zespołu nadal są dzieci i młodzież łowickich szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Obecnie liczy on około 80 członków i ćwiczy w trzech grupach wiekowych : 6-10 lat; 11-15 lat oraz 16-19 lat.

W swoim repertuarze grupy prezentują przede wszystkim tańce i śpiewy regionu łowickiego, który jest najbliższy sercu członków zespołu. Jest on przekazywany z pokolenia na pokolenie w tradycji, obrzędach i zwyczajach. Występują z obrzędem wielkanocnym – „Chodzenie po dyngusie” , który wielokrotnie był nagrywany na potrzeby Telewizji Polskiej. „Koderki” wykonują również śląskie zabawy dziecięce, suitę krakowską, śląską, lubelską i suitę Beskidu śląskiego. Zespół posiada bardzo bogaty program, który składa się z pięknych kolęd i pastorałek.

Zespół „Koderki” nadal uczestniczy w Festiwalach Folklorystycznych, przeglądach i konkursach na terenie kraju jak i poza jego granicami oraz w nagraniach telewizyjnych. W dorobku ma występy dla: TVP Kultura, TVP 1 „Ziarno”, „Dzień dobry TVN”, „Petersburski Music Show”.

W ostatnich latach zespół zdobył najważniejsze nagrody na festiwalach w Polsce, m.in.: I miejsce na X Ogólnopolskim Festiwalu Zespołów Tanecznych „Gorzów 2002’’,
I miejsce na Festiwalu Zespołów Dziecięcych Centralnej Polski „Łódź 2003’’,
I miejsce i nagroda główna „Złota Jodła’’ na XXX Międzynarodowym Festiwalu Dzieci i Młodzieży „Kielce 2003’’.
II miejsce na III Ogólnopolskich Spotkaniach Folklorystycznych „Łowicz 2004’’,
I miejsce na Festiwalu Folklorystycznym „Tradycje 2005’’ w Łodzi,
I miejsce na VI Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek – Niepokalanów 2006,
I miejsce na VII Ogólnopolskich Spotkaniach Folklorystycznych „Łowicz 2008’’,
II miejsce na XVII Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek – Będzin 2011,
I miejsce na VIII Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek „Staropolskie Kolędowanie’’ – Radom 2014,
Nagroda Główna na XVI Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek „Nasze Wieczne Kolędowanie’’ – Niepokalanów 2016,
Grand Prix i Nagroda Główna na XV Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek „Staropolskie Kolędowanie’’ – Radom 2016.
I i II miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym “Kasztelania” – Sierpc
I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Zespołów Folklorystycznych “O kujawski wianek” – Włocławek 2017

Opracowanie tekstu: Jacek Rybus