Pamiętając o tym tragicznym wydarzeniu, zachęcamy do udziału w wyjątkowej lekcji historii, jaką będzie, 29 listopada 2019 r. druga Inscenizacja Nocy Listopadowej. Wydarzenie zorganizowane zostanie przez uczniów Szkoły Podstawowej nr 7 im. Jana Pawła II z Oddziałami Integracyjnymi w Łowiczu (klasa 7A) oraz absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego im. Józefa Chełmońskiego w Łowiczu i Zespołu Szkół Ponadpodstawowych Nr 1 im. 10 Pułku Piechoty w Łowiczu.

Inscenizacja rozpocznie się o godz. 16:40 wymarszem oddziałów sprzed pomnika powstańców styczniowych na Nowym Rynku i tablicy upamiętniającej pobyt Napoleona Bonaparte Wielkiego Cesarza Francuzów mieszczącej się na kamienicy przy Starym Rynku. Oba oddziały spotkają się przy pomniku Artura Zawiszy Czarnego w Alejach Sienkiewicza, gdzie około godz. 17:00 obędzie się Apel pamięci.

Koordynatorem przedsięwzięcia jest Piotr Wysocki.
Link do wydarzenia: https://www.facebook.com/events/480850499442345/

Artur Zawisza urodził się, 24 listopada 1809 roku w Sobocie. Jego ojcem był Jan Gwalbert Cyprian Zawisza, dziedzic dóbr Sobota, szambelan księcia warszawskiego Fryderyka Augusta, a matką Marianna z Karnkowskich. Dzieciństwo spędził on w Sobocie, w której zachował się zamek Zawiszów. Swoje pierwsze nauki pobierał w Piotrkowie, potem uczęszczał do szkoły wojewódzkiej w Radomiu. Od 1826 roku był uczniem szkoły wojewódzkiej w Kaliszu, wówczas to rozpoczął swoją działalność patriotyczną, która zapisała go w historii. W październiku 1827 roku podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim.

W czasie powstania listopadowego Zawisza działał w komitecie redakcyjnym „Kuriera Polskiego”, a potem w „Nowej Polsce”. Uczestniczył również w walkach powstańczych. Razem z bratem Alfredem walczył w 1 pułku jazdy płockiej i 8 pułku ułanów m.in. pod Białołęką, Grochowem i Ostrołęką. Za udział w walkach mianowany został kapitanem. Otrzymał również order Virtuti Militari. Wraz z upadkiem powstania listopadowego Artur i Alfred opuścili Królestwo Polskie i przekroczyli granicę zaboru pruskiego. Przez pewien czas Artur Zawisza przebywał u krewnych, potem udał się do Francji.

W 1832 roku w Paryżu przygotowywano wyprawę partyzancką do Królestwa Polskiego. Jej inicjatorem był płk Józef Zaliwski, który liczył na przeniknięcie na ziemie zaboru rosyjskiego oddziałów powstańczych. Miały one m.in. za zadanie głoszenie haseł dotyczących reform gospodarczych. Liczono na wybuch powstania, wspartego przez lud. Ruch Zaliwskiego przygotowywany był w porozumieniu z karbonariuszami w Europie Zachodniej, którzy mieli wywołać rewolucję.

Oczekiwano wybuchu wojny pomiędzy Imperium Rosyjskim a Wielką Brytanią, Francją i Turcją, co pozwoliłoby podnieść sprawę polską na arenie międzynarodowej. Zawisza został wyznaczony dowódcą na teren powiatu warszawskiego i sochaczewskiego. Na terenie Królestwa Polskiego działał też Kalikst Borzewski, dowodzący na obszarze powiatu płockiego i lipnowskiego. Niepowodzenie działań partyzanckich spowodowało jednak rezygnację z dalszej walki przez Zaliwskiego i Borzewskiego. Do oddziałów powstańczych dołączało zbyt mało ludzi.

Zawisza pozostał jednak w Królestwie Polskim aby walczyć dalej. 14 czerwca 1833 roku został wzięty do niewoli w lesie pod Krośniewicami. Wyrokiem Sądu Wojennego skazano go na śmierć „hańbiącą” przez powieszenie. Został stracony w Warszawie, 26 listopada 1833 roku w wieku 24 lat. Dziś plac nosi imię Artura Zawiszy Czarnego, błędnie kojarzonego przez warszawiaków ze średniowiecznym również bohaterskim rycerzem, biorącym udział w walkach polsko-krzyżackich.

Pamiętając o swoim bohaterze, łowiczanie w 1938 r. w parku przy Alejkach Sienkiewicza w Łowiczu wystawili mu pomnik. Na kamieniu wyryto jego ostatnie słowa, jakie miał wypowiedzieć na szubienicy „Gdybym miał sto lat żyć, wszystkie bym ofiarował mojej Ojczyźnie”.